De betonbouwsector draagt bij aan de overgang naar een CO2-neutrale en 100% circulaire economie in 2050. Dat is belangrijk, want de effecten van klimaatverandering worden steeds zichtbaarder. Tegelijkertijd dreigt een schaarste aan veelgebruikte grondstoffen. Het is begrijpelijk dat sommige projecten nu al kiezen voor snelle oplossingen om de CO2-uitstoot te verminderen. Maar of deze keuzes op de lange termijn duurzaam zijn, blijft een vraag. Het team van de Community of Practice (CoP) Optimaal grondstofgebruik kijkt verder dan de korte termijn en richt zich op het wereldwijde aanbod van (her)bruikbare grondstoffen in 2050.
Sinds de uitvinding van portlandcement, ruim 200 jaar geleden, is cementbeton uitgegroeid tot het meest gebruikte bouwmateriaal ter wereld. De veelzijdigheid, duurzaamheid en ruime beschikbaarheid hebben bijgedragen aan deze populariteit. Maar beton heeft ook een grote CO2-voetafdruk. Milieuvriendelijkere alternatieven vinden is lastig, vooral met de ambitie van volledige circulariteit in gedachten.
HoogovenslakIn Nederland zetten we gegranuleerde hoogovenslak al bijna honderd jaar succesvol in als gedeeltelijke vervanger van portlandcementklinker. De beschikbare hoogovenslak uit IJmuiden verwerken we sinds 1931 bijna volledig in cement. We kunnen het aandeel portlandcementklinker alleen nog verder verlagen door hoogovenslak te importeren. Maar dan hebben we nieuwe uitdagingen:
PoederkoolvliegasHet aanbod van poederkoolvliegas, een bijproduct van kolengestookte energiecentrales, neemt nog sneller af. Nederlandse kolencentrales sluiten op korte termijn, waardoor deze grondstof alleen nog uit het buitenland kan komen. Ook hier geldt dat de milieuwinst in Nederland ten koste gaat van het land van herkomst.
Vaak noemen mensen alkalisch-geactiveerde materialen, zoals geopolymeren, als alternatief. Maar ook deze materialen maken gebruik van schaarse grondstoffen zoals hoogovenslak en poederkoolvliegas. Hierdoor verplaatsen we de problemen alleen maar: milieuwinst in het ene project leidt tot meer milieulast in andere projecten.
Klimaatverandering is een wereldwijd probleem. Oplossingen moeten we daarom internationaal onderzoeken en toepassen. Het is belangrijk om wereldwijd transport van grondstoffen voor beton te vermijden en lokaal naar oplossingen te zoeken. Deze Community of Practice verzamelt bekende en beschikbare onderzoeken en maakt deze toegankelijk voor de Nederlandse markt. Zo kan iedere gebruiker weloverwogen beslissingen nemen. Binnenkort publiceren wij hierover een handzaam document.
De weg naar een CO2-neutrale en circulaire betonsector vraagt om een lange-termijnvisie. Als we inzetten op lokale oplossingen en internationaal onderzoek, kunnen we de uitdagingen van grondstofschaarste aanpakken. Tegelijkertijd moeten we voorkomen dat we problemen verschuiven naar andere landen of projecten. Samenwerking en kennisdeling zijn cruciaal om deze doelen te bereiken.
Rijkswaterstaat en de Betonvereniging starten Communities of Practice om samen duurzame oplossingen voor beton te ontwikkelen.
De handreiking van de CoP "Innovaties geaccepteerd krijgen" biedt advies voor succesvolle en duurzame betoninnovaties.
Interview met Jan Bremmer (43), die in 2024 de cursus Basiskennis Beton Algemeen volgde.
Jaarlijkse Algemene Ledenvergadering
Je leert alles wat betonlaboranten moeten weten, zoals de kwaliteitseisen voor betonspecie en grondstoffen, en de vereiste proeven volgens BRL 1801.
Dit is perfect voor nieuwkomers in de betonsector, zoals chauffeurs of verkopers. Je leert over soorten beton, materialen en verwerkingsmethoden.
