Dagvoorzitter Harm Edens legde tijdens de plenaire opening van het Beton Event stellingen voor aan een panel van vijf leden uit verschillende takken van de beton(bouw)sector): Edwin de Kuiper (Dura Vermeer), Bart van Kampen (De Zwarte Hond), Roger Mol (Rijkswaterstaat), Bas Pije (Heidelberg Materials) en Sander den Blanken (Bam Infra).
De stellingen gingen over de ontwikkeling van nieuwe materialen, adaptief en circulair ontwerpen, levensduurverlenging en hergebruik van beton en sociaal kapitaal.
Harm Edens leidde het panel in met een weinig rooskleurig beeld. Als we doorgaan zoals we nu doen, stijgt de wereldtemperatuur tot 3 of zelfs 4 graden Celsius. ‘We zijn een wereld aan het maken waar we niet meer in willen en kunnen wonen.’
Toch was de stemming onder de panelleden overwegend positief. Het uitgangpunt: het glas is halfvol, de betonwereld is in beweging en er zijn veel ontwikkelingen gaande om de toekomst duurzaam en circulair vorm te geven. De belangrijkste conclusies
Er zijn voldoende secundaire materialen en grondstoffen beschikbaar om aan de vraag naar beton te blijven voldoen. Toch moeten we ons niet blindstaren op deze alternatieven, maar blijven zoeken naar andere oplossingen. Zoals Carbon Capture Storage (CO2 opslaan onder de grond), hergebruik van beton en simpelweg minder beton gebruiken.
Bas Pije: ‘Het is niet één oplossing waar we ons op moeten focussen, maar een combinatie van allerlei innovaties die nodig zijn.’
Aan lef en durf ontbreekt het de sector niet. Maar er is tijd nodig om alle veranderingen door te voeren en een denkomslag te realiseren in de gehele branche. Roger Mol: ‘We kunnen wel sneller willen, maar we zitten in een leercurve. We moeten weten of nieuw materiaal veilig is en of het lang mee kan. Vroeger hergebruikten we alles. We moeten opnieuw leren circulair te zijn. Dat vraagt iets van ons allemaal.’
Adaptief bouwen is volgens architect Bart van Kampen eenvoudig te realiseren. ‘Drie woorden: nooit meer slopen.’ De andere panelleden voegen daar ‘en circulair bouwen’ aan toe.
Om adaptief en circulair te bouwen, is het wel nodig dat de financiële sector meebeweegt. Zolang we met een lineair economisch model te maken hebben, komen we er niet. Maar we kunnen als branche wel ‘duwen’, bijvoorbeeld door producten ontwikkelen waar banken en andere financiers hun verdienmodellen op kunnen aanpassen.
Traditionele bouwpraktijken staan de ontwikkeling naar een circulaire bouwwereld soms in de weg. Er wordt bijvoorbeeld onnodig veel cement toegevoegd om het beton sneller te laten verharden, zodat een gebouw snel opgeleverd kan worden. We zullen als bouwbranche moeten wennen aan langzamer bouwen, maar wel beter, en gericht op de lange termijn.
De beton(bouw)sector heeft nog steeds te maken met een imagoprobleem. Het werk staat bekend als vies, ondergewaardeerd, slecht betaald en fysiek zwaar. Om in de toekomst genoeg mensen aan te trekken, moeten we meer de nadruk leggen op de positieve en innovatieve ontwikkelingen in de branche.
Maar het houdt niet op bij de werving: om mensen te houden, zullen werkgevers ook moeten investeren in een aantrekkelijke omgeving en voorwaarden. Bart van Kampen: ‘Als we innovatiever worden, minder beton gaan gebruiken en ons minder richten op snel werken, krijgen we die jonge, intelligente mensen mee.’
Ook in het onderwijs zou de bouwbranche meer invloed kunnen hebben. Edwin de Kuiper: ‘Ik denk dat we erop moeten rekenen dat die 60 duizend mensen die we nodig hebben, niet gaan komen. Maar bij alle bedrijven in de bouwbranche werken geboren opleiders. Laten we zelf een stap naar voren zetten in het lesprogramma, in plaats van achteraf klagen dat er te weinig uitstroom is.’
Na elke discussie stelde Harm Edens de vraag: ‘Wie gaat het doen? Wie gaat de kar trekken?’ Het antwoord daarop bleek nog niet zo eenvoudig. Wel waren de panelleden het erover eens dat we ‘samen’ moeten optrekken. Er is niet één verantwoordelijke, we moeten het met zijn allen doen. Architecten kunnen aanjagers zijn door opdrachtgevers al bij het ontwerp te wijzen op duurzame mogelijkheden. Maar ook als je in een andere discipline werkzaam bent, kun je een proactieve houding aannemen.
Sander den Blanken: ‘Veel meer dan vijf jaar geleden staat bij opdrachtgevers de deur open om over verschillende mogelijkheden in gesprek te gaan. Wees dus nieuwsgierig naar nieuwe kennis en verdiep je in de materie, zodat je betere vragen kunt stellen en adviezen kunt geven.’
Kees Brandemann, Docent van het Jaar 2024, inspireert met enthousiasme en interactief onderwijs.
Interview met Harm Edens, dagvoorzitter van het Beton Event.
Met ruim 1200 bezoekers, 57 standhouders, drukbezochte lezingen, activiteiten voor studenten en meer.
Jaarlijkse Algemene Ledenvergadering
Verdiep je in de vernieuwde Eurocode 2 en vergroot je kennis voor betere betonconstructies.
Je leert alles wat betonlaboranten moeten weten, zoals de kwaliteitseisen voor betonspecie en grondstoffen, en de vereiste proeven volgens BRL 1801.
