Waarom is zout zo slecht voor beton?

Wat doet zout met beton?

Zout op zich tast beton niet direct aan. Het probleem zit in de combinatie van zout en water. Wanneer zout (vaak natriumchloride) oplost in water, ontstaat er een zoutoplossing die diep in het beton kan doordringen. Beton is namelijk poreus: het bevat kleine openingen waardoor vocht en stoffen naar binnen kunnen trekken.

Eenmaal binnen kan het zout verschillende schadeprocessen op gang brengen. De belangrijkste is het aantasten van de wapening (de stalen staven in gewapend beton). Dit gebeurt als volgt:

1. Chloride-indringing: De chloride-ionen uit het zout bereiken de wapening.
2. Passiveringslaag aantasten: Normaal gesproken is de wapening beschermd door een dunne laag, de zogenoemde passiveringslaag. Chloriden breken deze laag af.
3. Corrosie van de wapening: Zonder bescherming begint het staal te roesten. Roest zet uit, waardoor het beton gaat scheuren en afbrokkelen.

Dit proces heet ook wel chloride-geïnduceerde corrosie. Het is een van de meest voorkomende oorzaken van schade aan betonconstructies.

Waar komt het zout vandaan?

Zout kan op verschillende manieren in beton terechtkomen:

• Strooizout op wegen, bruggen en viaducten.
• Zeezout in kustgebieden, via opspattend water of zoute lucht.
• Industriële processen waarbij zout wordt gebruikt of opgeslagen.
• Grondwater met een hoog zoutgehalte, bijvoorbeeld bij dijken of tunnels.

Wat zijn de gevolgen?

De gevolgen van zoutschade kunnen groot zijn. We zien scheuren in het beton of het brokkelt af. Dit heeft effect op de draagkracht van de constructie. In extreme gevallen kunnen er onveilige situaties ontstaan of zelfs instortingsgevaar. Dit alles zorgt voor hoge onderhouds- en reparatiekosten.

Een bekend voorbeeld is de schade aan bruggen en viaducten in de jaren tachtig en negentig, toen het gebruik van strooizout sterk toenam. Veel van deze constructies moesten versneld worden gerenoveerd.

Wat kun je doen om schade te voorkomen?

Gelukkig zijn er verschillende manieren om beton te beschermen tegen zout:

• Gebruik van dichte betonmengsels met een lage water-cementfactor. Hoe dichter het beton, hoe minder zout er kan binnendringen.
• Gebruik van hulpstoffen zoals silicafume of vliegas, die de poriënstructuur verbeteren.
• Toepassen van beschermende coatings of impregneermiddelen op het betonoppervlak.
• Kathodische bescherming bij bestaande constructies met ernstige corrosie.
• Regelmatig inspecteren en onderhouden van betonconstructies, vooral op plekken waar veel zout wordt gebruikt.

Conclusie

Zout is een stille sloper van beton. Het tast niet het beton zelf aan, maar wel de wapening die essentieel is voor de sterkte van de constructie. Door goed ontwerp, slimme materiaalkeuzes en regelmatig onderhoud kun je veel schade voorkomen. Wees je dus bewust van de risico’s, zeker bij constructies die blootstaan aan zout, bijvoorbeeld via strooizout of zoute lucht.